Jan Kasprowicz

Z wichrów i hal, Z Alp
Jungfrau






I

Granitów srebrny zrąb
    w przewiewnych fioletach,
Na czole mając tkań,
    sprzędzoną z śniegów mlecznych,
Pnie się w niebieską głąb
    po mgieł sinawych grzbietach,
By symbol wiecznych trwań
    i prawd strzelistych, wiecznych.

Nie wstrząśnie żaden grom
    tą Jungfrau niebopienną,
Ni halny wichr, co bór
    za jednym tnie zamachem:
Zaledwie lodu złom
    gdzieś strąci w toń bezdenną,
Lub zwinne elfy gór,
    kozice, przejmie strachem.

Tak stoi wieków wiek
    ten prawd strzelistych, wiecznych
I wiecznych symbol trwań,
    choć w przepaść gdzieś bezdenną
Grom strąca lodu zwał,
    las ginie, giemza kona.

Przy szumie kaskad, rzek,
    w powodzi skier słonecznych
Tak przędzie sobie tkań,
    ze śniegów tkań promienną,
Milczących pani skał,
    ta Jungfrau niewzruszona.




II

Wsłuchany w dźwięki dum,
    płynących z cierpień harfy,
Z pragnieniem wiecznych prawd,
    z wiecznego żądzą bytu
Manfredów idzie tłum,
    gdzie Jungfrau z chmurnej szarfy
Śnieżysty przędzie haft
    na skroniach swego szczytu.

Stanęły u jej stóp
    prometejowe rzesze,
Z rozdartych leją łon
    ból świata i ból własny:
„Gotuje–li nam grób,
    czy z głazów swych wykrzesze
Niszczący wszelki skon
    żywota promień jasny?”

Tak płynie dźwiękiem harf,
    które wiecznego bytu
I wiecznych żądzą prawd
    Manfredów stroją rzesze,
Rozpacznych odgłos mąk,
    pijących krew im z łona.

A Jungfrau z chmurnych szarf
    na skroniach swego szczytu
Śnieżysty przędzie haft
    i mgławy włos swój czesze
Na nieb bezbrzeżny krąg
    i milczy, niewzruszona.




III

Wiecznego trwania znak,
    wiecznego symbol życia
Zarzucił mgławy kask
    na promieniste oczy;
Kamienny ginie szlak
    śród śnieżnych chmur pokrycia,
Słoneczny gaśnie blask,
    co lśnił po grzbietach zboczy.

„Ledwie w połowie dróg!
    Za stadem giemz bez drżenia
Biegliśmy, a tu lód
    i mgły i wiew mogilny!
Kto zbawi, Czart czy Bóg?
    O mocy Przeznaczenia!”…
Tak on Manfredów ród
    w rozpaczy łka bezsilnej.

Z wolna się wieczny byt,
    znak wiecznych prawd z tej mroczy
Dobywa: chłodny blask
    skał nagość opromienia…
Wędrowców zginął ślad…
    Tam! nowe spieszą grona…

I strojna w śnieżny szczyt
    i w wieńcu śnieżnych zboczy
Zrzuciwszy chmurny kask,
    z spokojem Przeznaczenia
W bezkresny patrzy świat
    ta Jungfrau niewzruszona…




-----
Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl.
Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/z-wichrow-i-hal-z-alp-jungfrau.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury.

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/
Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Tekst opracowany na podstawie: Jan Kasprowicz, Krzak dzikiej róży, Towarzystwo Wydawnicze, Lwów, 1898


Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska.