Spis treści

    1. Próżność: 1
    2. Sława: 1
    3. Teatr: 1
    4. Twórczość: 1

    Uwspółcześnienia:

    pisownia joty: Galicyi -> Galicji; protekcyę -> protekcję; lekcyę -> lekcję;

    fleksja: ogólno-ludzkiem -> ogólno-ludzkim; nowem -> nowym.

    Inne zmiany:

    Uwspółcześnienie pisowni wyrazu obcego: Tantjeme -> Tantieme.

    Stanisław Wyspiański[Był u mnie ktoś[1]]

    1
    Był u mnie ktoś, direkt von Wien[2],
    z Galicji[3] jednak rodem,
    zachęcał, bym szedł śmielej — hin[4]
    utartym — szerszym chodem…
    5
    TeatrEin Mann von pleine Intelligenz[5],
    aux traits d'un[6] Hofschauspieler[7],
    radził, bym kiedy skończył też
    den Dimitri von Schiller[8].
    To może być genialna rzecz,
    10
    ogromne mieć znaczenie;
    w Burgu[9] protekcję przyrzekł dać,
    bym ujrzał to na scenie.
    Obym proroczo sprawić mógł,
    im breiten Kreis Sie schaffen![10]
    15
    Tantieme werden haben Sie,
    ganz Wien wird auf Euch gaffen![11]
    TwórczośćDas Thema andern sollen Sie[12]
    w ogólno-ludzkim pędzie,
    so was wie Sudermann[13], wie Bahr[14][15] —
    20
    by grane było wszędzie.
    SławaObiecał mnie tłumaczyć też
    für Reclam — Bibliotheke[16],
    bym wyszedł raz za koło to
    krakowskie — wo ich stecke[17].
    25
    Bym w nowym dziele zawarł ból
    ludzkości, ten ból wieczny,
    bym zdobył Dramas-Ehrenstuhl[18],
    bo stempel to konieczny.
    PróżnośćKoniecznie chciał posadzić mnie
    30
    na tronie mej próżności
    i czytał mi artykuł swój,
    gdzie spisał był różności.
    Dobrze jest czasem lekcję wziąć;
    każdy się dudek[19] przyda.
    35
    Osy — trza żądłem osy ciąć…
    beim Fahren nach Kolchida[20][21].

    Przypisy

    [1]

    Był u mnie ktoś — z listu do p. Adama Chmiela [żyjącego w latach 1865–1934 historyka i archiwisty, przyjaciela Stanisława Wyspiańskiego — red. WL.], pisanego z Bad-Hall [uzdrowiska w Austrii — red. WL.] w sierpniu 1904 r. pod wrażeniem rozmowy, mianej we Wiedniu z jakimś literatem niemieckim; ogłosił drukiem „Czas” w nrze 296 z 24 grudnia 1907 r. [przypis redakcyjny]

    [2]

    direkt von Wien (niem.) — prosto z Wiednia. [przypis edytorski]

    [3]

    Galicja — ziemie dawnej Rzeczypospolitej pozostające w latach 1772–1918 pod zaborem austriackim. [przypis edytorski]

    [4]

    hin (niem.) — w tamtą stronę, tam. [przypis edytorski]

    [5]

    Ein Mann von pleine Intelligenz (niem. i z fr. plein, pleine: pełny, pełna) — człowiek o pełnej inteligencji; człowiek pełny inteligencji. [przypis edytorski]

    [6]

    aux traits d'un (fr.) — o cechach, mający cechy. [przypis edytorski]

    [7]

    Hofschauspieler (niem.) — nadworny aktor. [przypis edytorski]

    [8]

    den Dimitri von Schiller (niem.) — Dymitra [pióra] Schillera; Dymitr, Demetrius, nieukończona sztuka Friedricha Schillera, niemieckiego poety i dramaturga. [przypis edytorski]

    [9]

    Burg — Burgtheater; założony w 1741 r. teatr w Wiedniu, w XIX w. uznawany za jeden z najlepszych w Europie. [przypis edytorski]

    [10]

    im breiten Kreis Sie schaffen! (niem.) — powiedzie się panu w szerokich kręgach! [przypis edytorski]

    [11]

    Tantjeme werden haben Sie, ganz Wien wird auf Euch gaffen! (niem.) — Będzie pan dostawał tantiemy, cały Wiedeń będzie się na pana gapił! [przypis edytorski]

    [12]

    Das Thema andern sollen Sie (niem.) — powinien pan zmienić temat. [przypis edytorski]

    [13]

    Sudermann, Hermann (1857–1928) — niemiecki dramaturg i powieściopisarz; jego sztuki łączyły naturalizm z cechami francuskiego dramatu mieszczańskiego. [przypis edytorski]

    [14]

    Bahr, Hermann (1863–1934) — austriacki dramaturg, krytyk literacki i autor opowiadań; w swojej twórczości przechodził przez różne etapy, m.in. naturalizm, symbolizm i ekspresjonizm. Uważa się, że jako pierwszy odniósł termin modernizm do literatury. [przypis edytorski]

    [15]

    so was wie Sudermann, wie Bahr (niem.) — coś jak Sudermann, jak Bahr. [przypis edytorski]

    [16]

    für Reclam — Bibliotheke (z niem.) — Reclam: wydawnictwo niemieckie; Reclam-Bibliothek, właśc. „Reclams Universal-Bibliothek”: popularna wówczas wysokonakładowa seria wydawnicza obejmująca wybitne dzieła literatury światowej, w formacie broszurowym i niskiej cenie. [przypis edytorski]

    [17]

    wo ich stecke (niem.) — gdzie tkwię. [przypis edytorski]

    [18]

    Dramas-Ehrenstuhl (niem.) — honorowe miejsce w teatrze, wśród dramatopisarzy. [przypis edytorski]

    [19]

    dudek — tu: głupiec. [przypis edytorski]

    [20]

    Kolchida — kraina historyczna położona na południowo-wschodnim wybrzeżu Morza Czarnego. [przypis edytorski]

    [21]

    beim Fahren nach Kolchida (niem.) — podczas podróży do Kolchidy. [przypis edytorski]