Spis treści

    1. Ciemność: 1
    2. Cierpienie: 1 2
    3. Drzewo: 1
    4. Gwiazda: 1
    5. Historia: 1
    6. Klęska: 1
    7. Kondycja ludzka: 1
    8. Modlitwa: 1
    9. Obraz świata: 1
    10. Ptak: 1
    11. Rozpacz: 1
    12. Serce: 1
    13. Tęsknota: 1 2
    14. Walka: 1
    15. Wiatr: 1
    16. Woda: 1
    17. Śmierć: 1

    Jan KasprowiczW ciemności schodzi moja duszaIX

    1
    Kondycja ludzka, Modlitwa, Obraz świataModlitwo moja, cicha i bez słów,
    Ku gwiazdom płyniesz z mej znękanej duszy!
    Tęsknota, GwiazdaO swej tęsknicy złotym gwiazdom mów,
    Niech je twój smętek do żalu poruszy,
    5
    Modlitwo moja, cicha i bez słów.
    Z głębin powstajesz, a ku wyżom mkniesz
    Na skrzydłach dziwnie tajemniczej mocy;
    CierpienieNiema–ś, a jęczysz, jak zraniony zwierz,
    Rozbrzmiewa wokół wielki płacz sierocy,
    10
    Gdy, wstawszy z głębin, ku wyżynom mkniesz.
    Drzewo, WiatrŁowisz po drodze głuche szumy drzew,
    Które wiatr bujnej pozbawił korony:
    Przygnębiający, pogrzebowy śpiew,
    Na strunach żałob jesiennych zrodzony,
    15
    Łowisz po drodze z serca nagich drzew.
    WodaNad brzegi idziesz spochmurniałych wód,
    Na żółte łąki, na zwiędłe ścierniska,
    Mgłą się opijasz, przejmuje cię chłód,
    Co z ziół zeschniętych siwy szron wyciska
    20
    Ponad wodami spochmurniałych wód.
    PtakOdlatujący ścigasz ptactwa klucz,
    Śledzisz, czy bracia w drodze się nie znużą;
    Żałość wyziera z twych poblakłych ócz,
    Gdy spoczniesz w gnieździe, rozrzuconem burzą,
    25
    W gnieździe, skąd ptactwa precz uleciał klucz.
    CierpieniePorywasz szepty z spiekłych ludzkich warg,
    Wnikasz do wnętrza złamanego człeka,
    Niedomówionych lub przycichłych skarg
    Żywisz się strawą: radości daleka,
    30
    Chłoniesz szept bólu z spiekłych ludzkich warg.
    SerceModlitwo moja, cicha–ś i bez słów,
    Choć jesteś sercem głośnych jęków świata,
    Który, ścigany przez złowróżbny huf[1]
    Nędz nieodstępnych, ku gwiazdom ulata
    35
    Z tobą, modlitwo cicha i bez słów.
    Ciemność, RozpaczNa ziemię bożą wielki upadł cień,
    Widma rozpaczy po jej ścieżkach suną,
    Powietrze pełne ich wymownych drżeń,
    Że mrok się rozlał nad zagasłą łuną,
    40
    Że na tę ziemię wielki upadł cień.
    Historia, Klęska, WalkaW wiekowych bojach zwątlał zastęp dusz,
    Zgłuchły zwycięskich pochodów tętenty;
    Z dróg się podnosi suchy, biały kurz,
    Ale spod ciężkich stóp orkanu wszczęty,
    45
    Co w boju wieków pobił zastęp dusz…
    Długie westchnienie krwawych, przeszłych lat,
    Zgasłych na polu przygasłej już chwały,
    Oto mój pacierz! Nie cząstka, lecz świat
    W jego cichości zamyka się cały
    50
    Długim westchnieniem krwawych, przeszłych lat,
    Sil się, milcząca modlitwo, ach! sil,
    Abyś w sferycznej swej drodze nie padła,
    Straszną rozterką tych dzisiejszych chwil…
    O jak gorzkiego potrzeba ci jadła —
    55
    Sil się, niesyta modlitwo, ach! sil!…
    Beznadziejnością nadchodzących dni
    Wzbieraj w ogromy skargi niebosięgłej,
    Niemej, a głośnej! Dusza o tym śni,
    By wzruszyć globów płomienistych węgły[2]
    60
    Beznadziejnością nadchodzących dni.
    ŚmierćZginąć, nie patrzeć na ten wielki ból,
    Który rozsadzi ziemię na atomy,
    Nim szczęście zdąży wzrosnąć śród jej pól!
    O ciało słabe, o duchu znikomy:
    65
    Zginąć, nie patrzeć na ten wielki ból!
    TęsknotaModlitwo moja, cicha i bez słów!
    Ku gwiazdom płyniesz z mej znękanej duszy!
    O swej tęsknicy złotym gwiazdom mów,
    Niech je twój smętek do żalu poruszy,
    70
    Modlitwo moja, cicha i bez słów…

    Przypisy

    [1]

    huf — hufiec, oddział. [przypis edytorski]

    [2]

    węgły — narożniki; podstawy budowli. [przypis edytorski]