Kochanowski, Jan Tren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona...) http://www.wolnelektury.pl/lektura/treny Wilczek, Piotr Sekuła, Aleksandra Sutkowska, Olga Fundacja Nowoczesna Polska Renesans Liryka Tren Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN. http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/treny-tren-iii Jan Kochanowski, Treny, Drukarnia Łazarzowa, wyd. 2, Kraków, 1583 Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584 1655 xml text text 2009-04-28 pol http://redakcja.wolnelektury.pl/media/dynamic/cover/image/835.jpg pink flowers by the blue wall, slightly everything@Flickr, CC BY 2.0 http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/835 Jan Kochanowski Treny Tren III. (Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszona...)W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. Wzgardziłaś mną, dziedziczko moja ucieszonaucieszony* (starop.) --- przynoszący radość, przynoszący pociechę, uciechę../ Zdałać sie ojca twego barziejbarziej (starop.) --- bardziej. uszczuplonabarziej uszczuplona --- zbyt szczupła, szczuplejsza./ Ojczyznaojczyzna* (starop.) --- ojcowizna, czyli ziemia odziedziczona po ojcu., niżlibyś ty przestać na niejprzestać na niej --- poprzestać na niej, zadowolić się nią; osiąść na niej. miałaZdałać (...) miała --- zdała ci się... szczuplejsza niż ta, na której byś ty przestać miała.;/ To prawda, żeby była nigdy nie zrownałażeby była nigdy nie zrownała --- zrównać z czymś: dorównać czemuś./ Z ranymrany* (starop.) --- wczesny.zob. też Tren II, w. 13. rozumem twoim, z pięknemi przymiotyprzymioty --- cechy, właściwości, oznaki.,/ Z ktorych sie już znaczyły twoje przyszłe cnotyZ których sie już znaczyły (...) cnoty --- z których dały się przewidzieć (wywnioskować) cnoty, z których poznawaliśmy cnoty./ O słowa, o zabawozabawa* (daw.) --- zajęcie, zabawa., o wdzięcznewdzięczny* (starop.) --- miły, przyjemny. ukłony,/ Jakożem ja dziś po was wielcewielce (starop.) --- bardzo. zasmęconyzasmęcony --- zasmucony (por. smętek: smutek)../ A ty, pociechopociecho --- do dziś określa się dziecko jako pociechę. moja, już mi sie nie wrócisz/ Na wiekina wieki --- na zawsze; nie wrócisz na wieki: nie wrócisz nigdy. ani mojej tesknicetesknica (starop.; tu forma D. lp: tesknice) --- ból, boleść, przykrość, męczarnia. okróciszokrócić (starop.) --- ukrócić, obłaskawić, poskromić, skrócić, zmniejszyć../ Nie lza, nie lza, jednoNie lza, nie lza, jedno... (starop.) --- nie można (uczynić) nic innego tylko... sie za tobą gotowaćgotować sie* --- przygotowywać sie (do drogi); sie za tobą gotować*: przygotowywać się, żeby pójść za tobą.,/ A stopeczkami twemi ciebie naszladowaćstopeczkami twemi ciebie naszladować --- iść za tobą śladami twoich stóp../ Tamtam --- czyli w niebie. cię ujźrzęujźrzę (forma starop.) --- ujrzę., da Pan Bógda Pan Bóg (daw.) --- oby dał Pan Bóg, jeśli Pan Bóg pozwoli., a ty więc z drogiemi/ Rzuć sie ojcu do szyjedo szyje (forma starop.) --- do szyi, na szyję. ręczynkamiręczynki (zdr.; forma starop.) --- rączki. swemi.