Szewczenko, Taras
Kobziarz
Syrokomla, Władysław
Kotwica, Wojciech
Sekuła, Aleksandra
Kopeć-Gryz, Aleksandra
Fundacja Nowoczesna Polska
Romantyzm
Liryka
Ballada
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Biblioteki. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz/
Taras Szewczenko, Kobzarz, Księgarnia Polska A. D. Bartoszewicza i M. Biernackiego, Lwów [1883].
Domena publiczna - Władysław Syrokomla zm. 1862
1933
xml
text
text
2021-11-16
pol
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-przygrywka/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-perebenda/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-topola/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-urzeczona/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-dumka/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-dumka-ii/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-dumka-iii/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-dumka-iv/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-iwan-podkowa/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-noc-tarasowa/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-gamalej/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-katarzyna/
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/szewczenko-kobziarz-najemnica/https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/szewczenko-kobziarz-dumka.pdf
ISBN-978-83-288-6378-1
ISBN
application/pdf
https://wolnelektury.pl/media/book/epub/szewczenko-kobziarz-dumka.epub
ISBN-978-83-288-6379-8
ISBN
application/epub+zip
https://wolnelektury.pl/media/book/mobi/szewczenko-kobziarz-dumka.mobi
ISBN-978-83-288-6380-4
ISBN
application/x-mobipocket-ebook
https://redakcja.wolnelektury.pl/media/cover/image/2560px-Reply_of_the_Zaporozhian_Cossacks_sketch_1893_Kharkiv.jpg
Zaporożcy piszący list do sułtana tureckiego, Ilja Riepin (1844-1930), domena publiczna
http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/6276
Przełomowe dzieło literatury ukraińskiej, tomik wierszy i ballad romantycznych Tarasa Szewczenki.
W pierwszym wydaniu, z roku 1840, Kobziarz zawierał osiem wierszy i ballad. Kolejne tomy poezji Tarasa Szewczenki ze względu na zakaz cenzury były publikowane pod tym samym tytułem (w 1844 i 1860), mimo że zawierały dodatkowo nowe utwory.
Pierwszy jednolity zbiór poezji Szewczenki w tłumaczeniu na język polski, przygotowany przez Władysława Syrokomlę, wsławionego gawędami i wierszami lirycznymi z życia drobnej szlachty i ludu, odpowiada trzeciemu wydaniu Kobziarza z pominięciem poematu Hajdamacy, a także ballady Topielica, listu poetyckiego Do Osnowianenki i Psalmów Dawidowych.
Poprawione błędy źródła:
dziewcęta > dziewczęta;
odszła > odeszła;
Wskośby > Wskroś by;
biała lice > białe lice;
Długie kosy > Długiej kosy;
po poprzedzie > po przedzie;
mne > mnie.
Uwspółcześnienia:
* pisownia wielką i małą literą:
Rusałki > rusałki;
Kozaczyna > kozaczyna;
w Pieczarze > w pieczarze (wg oryginału rzecz. pospolity, a nie nazwa własna);
* pisownia łączna/rozdzielna, np.:
zemnie > ze mnie;
po nad > ponad;
niema (brak) > nie ma;
nie mało > niemało;
lepiejby > lepiej by;
ludzieby > ludzie by;
wyśmianoby > wyśmiano by;
głupcemby > głupcem by;
nielada > nie lada;
pokryjomu > po kryjomu;
czarno-morską > czarnomorską;
* pisownia joty:
studja > studia;
chrześciański > chrześcijański;
Syon > Syjon;
* fleksja (oprócz pozycji rymowych), np:
niem > nim;
czem > czym;
twem > twym;
chyżem > chyżym;
silnemi > silnymi;
tureckiemi > tureckimi;
mię > mnie;
Dardanellów > Dardaneli;
* dźwięczność i bezdźwięczność, np.:
strzedz > strzec;
wyprządz > wyprząc;
męztwo > męstwo;
blizko > blisko;
bozkiej > boskiej;
z pod > spod;
z kąd > skąd;
zkąd > skąd;
Zaporozcy > Zaporożcy;
zeszlej > ześlij;
* inne zmiany pisowni oraz drobne zmiany leksykalne: np.:
kobzarz > kobziarz;
nóta > nuta;
tłómaczyć > tłumaczyć;
chychot > chichot;
zachychotały > zachichotały;
pendzel > pędzel;
najgoręciej > najgoręcej;
dziwczę > dziewczę;
hukniej > huknij;
ozwiej> ozwij;
rośniej > rośnij;
rzniejcie > rżnijcie;
obiedwie > obydwie;
przeklęctw > przekleństw;
rozynek > rodzynek;
Poprawki tłumaczenia w poszczególnych utworach:
Dumka (Bujny wietrze): kaliną być zieloną > kaliną być czerwoną;
Perebenda: o Czułym dumkę > o Czałym dumkę;
Iwan Podkowa: Ja Carogród minę;/ Lecz w Carogród do sułtana/ Pójdziemy w gościnę (Не в Синопу...) > Ja Synopę minę (...);
Katarzyna: rycząc (зарыдала) > płacząc.
Dostosowano interpunkcję do obecnie obowiązujących zasad. W przypadkach wątpliwych dostosowano interpunkcję do wydania w języku oryginału z roku 1876. Podział na strofy oraz wcięcia wersów zweryfikowano wg tego samego wydania.
Pominięto wyróżnienia w wierszach, wprowadzone bez uzasadnienia w wydaniu źródłowym.
Taras Szewczenko
Kobziarz
Od tłumacza
Taras Szewczenko zasługuje na przyznaną sobie nazwę pierwszego dziś śpiewaka Ukrainy. Czując, że jeszcze jest przedwcześnie czynić studia nad życiem i pismami żyjącego autora, przełożyliśmy bez żadnych studiów jego Kobziarza, zbiór dumek i poematów, odznaczających się rzewnością, siłą, głęboką znajomością i pokochaniem ludu.
Poezja ukraińska, która rozpoczęła nową erę naszej, nie może być dla nas obojętną.
W przekładzie naszym opuściliśmy kilka miejsc w Nocy Tarasowej, nie tłumaczyliśmy całego poematu Hajdamacynie tłumaczyliśmy całego poematu ,,Hajdamacy"... --- brak ten biblioteka Wolne Lektury uzupełnia osobną publikacją Hajdamaków w tłumaczeniu Leonarda Sowińskiego.: bo tu autor, we krwi maczając pędzel, oszpecił estetyczną piękność swoich obrazów.
Wł. Syrokomla