Słowacki, Juliusz
Oto Bóg, który łona tajemnic odmyka...
Sekuła, Aleksandra
Niedziałkowska, Marta
Fundacja Nowoczesna Polska
Romantyzm
Liryka
Wiersz
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/oto-bog-ktory-lona-tajemnic-odmyka
http://polona.pl/item/524968/4/
Juliusz Słowacki, Dzieła Juliusza Słowackiego. Pierwsze krytyczne wydanie zbiorowe, t. I., Wiersze drobne, wyd. Bronisław Gubrynowicz, Lwów 1909
Domena publiczna - Juliusz Słowacki zm. 1849
1920
xml
text
text
2009-07-23
pol
http://redakcja.wolnelektury.pl/media/dynamic/cover/image/320.jpg
A Lullaby for Sleepless Angels, cherubsongs@Flickr, CC BY 2.0
http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/320
Juliusz Słowacki
Oto Bóg, który łona tajemnic odmyka...
Tajemnica, Okrucieństwo, UpadekPiekło, ZdradaOto Bóg, który łona tajemnic odmyka,/
Podniósł wreszcie zasłonę czarną z matecznikaGotycyzm/
I pokazał... okropną umysłów ruinę,/
CiałoOczy krwią zaszłe, twarze zielone i sine,/
Dogasające oczy przy ofiarnej czarze,/
Zabójstwa serc i skryte na trupy cmentarze,/
Kijami po moskiewsku nasiekane grzbiety,/
Żywe zwierzęce widma --- włóczęgi --- szkielety,/
Chodzące ludzi szczątki --- ciał ruchome ćwierci,/
Walka, Dusza, ŚmierćPełny wężowisk ducha matecznik, gród śmierci...
Król, Car, Władza, SiłaTamże jest tron jako grób straszliwy i czarny,/
Na którym się pokazał ów niedźwiedź polarny,/
Figura z krwi i z ciała, wewnątrz chora, pusta,/
Mocarz zapowiedziany w proroctwie oszusta./
Przed jego pożyczoną już od cara mocą/
Szkielety waryjatów kładną siękładną się --- dziś popr.: kładą się., gruchocą,/
Podlą się i za podłość mu składają dzięki./
Słychać trzask czaszek, grzechot piszczeli i jęki.Uczta, Upadek/
Któż by powiedział wczora, że ta, ach, kotara/
Kryje takie tam uczty straszne Baltazarauczty (...) Baltazara --- uczta Baltazara to motyw zaczerpnięty z Biblii (Dn 5, 1--31). W oblężonym przez Persów Babilonie król Baltazar wydał ucztę, podczas której rozochoceni goście używali naczyń zrabowanych przez dziada Baltazara, Nabuchodonozora, ze świątyni w Jerozolimie, bezczeszcząc je w ten sposób. Wówczas ukazała się ręka pisząca na ścianie słowa: Mane, tekel, fares, co zwykło się tłumaczyć: ,,policzone, zważone, rozdzielone" i oznaczać ma przepowiednię śmierci Baltazara, jak również upadku jego państwa. Proroctwo spełniło się jeszcze tej samej nocy; uczta Baltazara oznacza więc rozpasaną zabawę poprzedzającą nieuchronną, całkowitą katastrofę.,/
Że ten, co miał serdeczne niegdyś w Polsce państwo,/
Dzisiaj osławiony zapadł w ducha pijaństwo/
I bachanalią kończy z uczuciem wieczności,/
Nie wiedząc, że ma z trupów śmiejących się gości,/
Że tam nieoświecony jest dom bez miesiąca/
I ręka carska ogniem po ścianach pisząca,/
Że przy stole okropne zbierając okruchy/
Sobowtór, Dusza, Ciało, SzatanSiedzą ciała nie swymi napełnione duchy,/
Liczba jakaś szatanów, która ciał używa./
Ten mówi ja --- a drugi duch się w nim odzywa ---/
Drugi --- którego przeszłość w siebie zajrzeć znęci,/
Spojrzy --- i cudzą pamięć znajdzie w swej pamięci./
Inny... gdzieś pod Grochowem naznaczony bliznąpod Grochowem naznaczony blizną --- chodzi zapewne o bitwę pod Olszynką Grochowską, jedną z najbardziej krwawych bitew powstania listopadowego, która rozegrała się 25 lutego 1831 r.,/
Zapomni się i Moskwę nazywa ojczyzną./
Szaleniec, Śmiech, DźwiękTamten rozczochra włosy i podniesie pięście,/
I krzyknie jak kobieta: Boże! o! nieszczęście!/
I zaszlochaniem, w którym już braknie oddechu,/
Zakończy jak dziecinna harmonika śmiechu,/
Z tonu na ton spadając, aż głosem zaleci/
W te jamy, gdzie psy wyją piekielne jak dzieci...
Ojczyzna, Wróg, PrzemianaTam, patrzaj, człowiek niby zachłyśnionyzachłyśniony --- dziś popr.: zachłyśnięty. Bogiem,/
Ojczyzny, swojej matki dawnej, stoi wrogiem;/
W serce, gdzie ona jeszcze święty ogień trzyma,/
Swymi sztyletowymi utkwiwszy oczyma.../
Wariat, a mądry! Sztandar zaguby rozwinie,/
Wszystkich wyszlewyszle --- dziś popr.: wyśle. i straci, ale sam nie zginie ---/
Jako płaz będzie pływał w skorupach i ślinie...
Trup, Robak, GotycyzmI teraz stoi, patrzaj, jak trup w grobie cały,/
Od którego robaki sto lat uciekały,/
I nareszcie z przestrachem rzuciły trumnicę,/
Gdzie kości wypróchniałe gorzały jak świéce.
I nad okropnym, ciemnym piekła malowidłem/
Szary tak machnął ręką, jak niedoperzniedoperz (gwar.) --- nietoperz. skrzydłem...