Spis treści

      Informacja o dokonanych zmianach w całym zbiorze gawęd

      Uwspółcześnienia:

      Fleksja. Pozostawiono dawne formy odmiany przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych, liczebników porządkowych, zaimków w Msc. i N. r.n. lp oraz r.ż. i r.n.lm (np. którem; szlachetnemi). Wprowadzono zmiany w poszczególnych przypadkach np: urzędzika -> urzędziku (zdrobn. od: urząd); w Słonimie -> w Słonimiu; przyspasabiali -> przysposabiali; chłoscze -> chłoszcze; książe ->książę i in. Uwspółcześniono zapis fonetyczny daw. form typu: prowincyja, sesyja, stosując odmianę taką jak w przypadku dzisiejszego rzeczownika „szyja” (exekucyi->egzekucyi; deklaracyę -> deklaracyję).

      Pisownia małą/wielką literą. Uwspółcześniono zgodnie z obowiązującymi zasadami; np. Ojcami Dominikanami Nowogródzkimi -> ojcami dominikanami nowogródzkimi; Boski -> boski; wielki piątek -> Wielki Piątek; Mszy S.->mszy świętej; Panów->panów; Ksiądz->ksiądz; Litewski ->litewski; Warecki->warecki itp.; Barskiej Konfederacji->barskiej konfederacji; Dzień Zaduszny -> dzień zaduszny; wszystkich Świętych -> Wszystkich Świętych; Generalność -> generalność, Carowej -> carowej; Petersburgskim -> petersburskim; żyda -> Żyda; Sędzina -> sędzina;

      Pisownia joty, np.: partij -> partyj; pacientów -> pacjentów; konfederacii->konfederacji; nowiciatu -> nowicjatu; chrześciańskiej ->chrześcijańskiej; bestye->bestyje; dykteryek -> dykteryjek.

      Ubezdźwięcznienia/udźwięcznienia, np. nizko -> nisko, zwycięztwie -> zwycięstwie; ztąd -> stąd; mnóztwo -> mnóstwo; juryzdykcyi -> jurysdykyji; Nieświezkim-> nieświeskim.

      Zmiany leksykalne, w tym ortograficzne, np.: bóty -> buty; półk -> pułk; wskurać -> wskórać; okrótnie->okrutnie; bydź -> być; biedz -> biec; wziąść -> wziąć; przyjśdź -> przyjść, Xiądz -> ksiądz, Xiąże -> książę; exorty -> egzorty; xiążkami -> książkami; axamitu -> aksamitu itp.; vicesgerent->wicesgerent; han -> chan; kuntusza -> kontusza; kalwakata -> kawalkada; piędziesiąt -> pięćdziesiąt; indigenat -> indygenat; Upitski -> upicki; pończem -> ponczem; miękiego -> miękkiego; wataszką -> watażką; arędarz -> arendarz; Soczawą-> Suczawą.

      Pisownia łączna/rozdzielna. Uwspółcześniono zgodnie z obowiązującymi zasadami; np.: nie jeden -> niejeden; niedotykając -> nie dotykając, nieznał -> nie znał, niezrobi-> nie zrobi, nieobjawił->nie objawił, niema->nie ma; ubićby -> ubić by; radbym -> rad bym; nie zaprzeczonego -> niezaprzeczonego; na prędce -> naprędce; nakoniec -> na koniec.

      Inne zmiany: ś.p. -> śp.; WPana -> waćpana; Wna -> wielmożna; Wda ->wojewoda; S. -> święty; wielmoż. ->wielmożnym; ; WCPana -> waszmość pana; Ks.->książę; Wdy ->wojewody; W. pan -> wszmość pan, konst. -> konstytucji; marszałka W.K. -> marszałka wielkiego koronnego; Podcz.W.K. -> podczaszy wielki koronny; juryzdykcji->jurysdykcji; exorcystą->egzorcystą, Idzy->Idzi, Betleeem -> Betlejem; 40 ->czterdziestu; ale taki życie -> ale tak i życie; ktemu -> k'temu; żeby mi nie kazał na kobyłę drewnianą wsadzić -> żeby mnie (…) („Pan Dzierżanowski”); zapisali się na kompromis na pana Białopiotrowicza -> zapisali się na kompromis u pana Białopiotrowicza („Książę Radziwiłł”).

      Interpunkcja. Uwspółcześniono interpunkcję, starając się dostosować ją do obowiązujących zasad.

      Błędy źródła:

      „Pan Dzierżanowski”: wielmożnym -> wielomownym. „Pan Sawa”: preciso scartabellatum -> praeciso scartabellatu; penoe talionis -> poena talionis; ad destruendam, sed ad oedificandam patriam -> ad destruendum, sed ad oedificandum patriae; półkownik -> półkownika (po uwspółcz.-> pułkownika)
      „Pan Ryś”: oromego -> ornego
      „Pan Ogiński”: Przybwyszy -> Przybywszy;
      „Ożenienie (…)” : zapżoyczywszy -> zapożyczywszy; soiadłem -> osiadłem
      „Pawlik”: si vis pacem, para belli -> (…) bellum; już raz był w ręku Gontara niezawodnie by wisiał -> już raz był w ręku Gontara i niezawodnie by wisiał; jak wodę wpadł -> jak w wodę wpadł; przeprawiliśmy -> przeprawialiśmy.
      „Pan Borowski”: innnych -> innych; najwławłaściwiej -> najwłaściwiej; powinnny ->powinny; przyjani -> przyjaźni; wymała -> wymagała.
      „Pan Wołodkowic”: dwana-> dawna. „Książę Radziwiłł (…)”: bernadyni-> bernardyni; okazujcie szwagrów->okazując (…).
      „Sicz”: i fajką -> i z fajką; bo -> ba; niemiała -> nie imała.
      „Tadeusz Rejten”: Sciso -> Sisto.

      Henryk RzewuskiPamiątki Soplicy[1][Pamiątki Soplicy - Motto]

      Przypisy

      [1]

      Pamiątki Soplicy — pierwotny tytuł brzmiał: Pamiątki JPana Seweryna Soplicy, cześnika parnawskiego [przypis edytorski]

      [2]

      Polonus sum, Poloni nihil a me alienum puto (łac.) — Polakiem jestem i nic, co polskie, nie jest mi obce. Parafraza sentencji Terencjusza: Homo sum: humanum nihil a me alienum puto, tj. człowiekiem jestem i nic, co ludzkie nie jest mi obce. [przypis edytorski]