Kochanowski, Jan Pieśń III (Nie wierz Fortunie, co siedzisz wysoko...) http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-wtore Wilczek, Piotr Sekuła, Aleksandra Sutkowska, Olga Fundacja Nowoczesna Polska Renesans Liryka Pieśń Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN. http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-wtore-piesn-iii Pieśni Jana Kochanowskiego księgi dwoje, Drukarnia Łazarzowa, Kraków, 1586 Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584 1655 xml text text 2009-07-07 pol http://redakcja.wolnelektury.pl/media/cover/image/3065.jpg Inspirational Beauty, BigKidsLoveToys - off more than on@Flickr, CC BY-SA 2.0 http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/3065 Jan Kochanowski Pieśni, Księgi wtóre Pieśń IIIW przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. Nie wierz FortunieFortuna --- rzym. bogini ślepego przypadku. Przedstawiano ją z rogiem obfitości, trzymającą ster (była sternikiem życia ludzkiego), zazwyczaj ślepą. Motyw Fortuny odgrywał niezwykle ważną rolę w filozofii Pieśni Kochanowskiego., co siedzisz wysokosiedzieć wysoko --- zajmować wysoką pozycję społeczną.;/ Miej na poślednie koła pilne okoMiej na poślednie koła pilne oko --- dosł.: zwracaj uwagę na tylne koła; przysłowie to znaczy: myśl o tym, co się może zdarzyć.:/ Bo to niestała pani z przyrodzeniaz przyrodzenia --- z natury.,/ Często więc rada sprawy swe odmienia. Nie dufaj w złoto i w żadne pokładypokład (daw.) --- skarb.,/ Każdej godziny obawiaj sie zdrady:/ Fortuna co da, to zasię wziąć może,/ A u niej żadna dawnośćdawność (praw.)--- termin oznaczający prawo do posiadania z tytułu zasiedzenia. nie pomoże. A ci, co z tobą teraz przestawają,/ Twej sie fortunie, nie tobie kłaniają;/ Skoro ta zniknie, tył każdy podawatył (...) podawać (daw.) --- uciekać.,/ Jako cień, kiedy słońca mu nie zstawanie zstawa (starop.) --- nie starcza.. Lecz jako sama oczy zasłoniła,/ Tak swym pochlebstwem ludzi pobłaźniłapobłaźnić (starop.) --- ogłupić.,/ Że drugi wysszej nosa gębę nosi,/ A wszystki insze oczyma przenosiinsze oczyma przenosi --- gardzi innymi (patrząc wyniośle ponad ich głowami, omijając ich wzrokiem).. Ty pomni, że twój skarb u Szczęścia w mocyu Szczęścia w mocy --- zależy od Szczęścia (a więc Losu, Fortuny).,/ A taka tak --- a więc. sie staraj o takiej pomocy,/ Aby wżdy z tobą twego co zostało,/ Jesli zaś będzie Szczęście swego chciało. Cnota skarb wieczny, cnota klenot drogi;/ Tegoć nie wydrze nieprzyjaciel srogi,/ Nie spali ogień, nie zabierze woda;/ Nad wszystkim inszym panuje Przygodaprzygoda --- przypadek..