Elżbieta Lipińska

Wygnanie



1. Kiedyś byłam zwykłą małą dziewczynką.
Wtedy jeszcze nie wiedziałam, że jestem zagraniczna,
egzotyczna i jak tam jeszcze eufemistycznie
określano obcość. Ani że powinnam kogoś zastąpić.

2. Kiedy moi przodkowie opuszczali Hiszpanię,
Kolumb właśnie dopływał do Ameryki,
ale wtedy nikt jeszcze o tym nie wiedział.
Cyprysy i kobiety płakały, a agawy zakwitały
jedyny raz w życiu. Potem usychały.

3. Nie chcieli zostać marranami i mieli rację:
ani wtedy, ani potem nikt niczego nie zapominał.
O tym dowiedziałam się, kiedy nadal byłam
małą dziewczynką i też nie chciałam być marranką.
To znaczy w istocie nią byłam, bo kto pyta niemowlę,
kim chce zostać? Ale odmówiłam uczestnictwa w fikcji.
Wtedy okazało się, że istnieje coś takiego, jak tożsamość.
O wiele wygodniej było żyć bez niej.

4. Ale zanim do tego doszło, babki z rzadka mieszały się
z Aszkenazyjczykami, bo nie gustowały w rudzielcach,
wciąż mając przed oczami synów hiszpańskiego słońca.
Więc dostały po nich głównie nazwisko, niechciany prezent,
budzący niechciane skojarzenia. I poszły dalej.

5. Zamieszkały na piaskach, tych samych,
na które trzysta lat później wyprowadzili ich wnuki,
likwidując skutecznie linię przekazu na zawsze, choć,
jak się okazało, niedokładnie,
mimo niemieckiej skrupulatności.

6. Kiedy dziewczynka wygnana z siebie dorosła,
okazało się, że maski nie kryją niczego,
choćby się zrosły z twarzą. I choćby w istocie
nie były maskami.

7. Więc wróciłam do siebie.
Kiedy wnuk dziwi się, że to jakiś problem,
czuję, że mogę wszystko:
śpiewać kadysz, chociaż jestem kobietą,
albo mantry po koreańsku. Jestem w domu.




-----
Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl.
Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/lipinska-kamienie-wygnanie/.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury.

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest udostępniony na licencji Licencja Wolnej Sztuki 1.3: http://artlibre.org/licence/lal/pl/
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/
Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Tekst opracowany na podstawie: Elżbieta Lipińska, Kamienie, Fundacja na rzecz Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza, Wrocław, 2017. 

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja  zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.


Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Kopeć, Aleksandra Sekuła.