Spis treści

    1. Ciało: 1 2
    2. Cisza: 1
    3. Miłość: 1
    4. Samobójstwo: 1
    5. Vanitas: 1
    6. Śmierć: 1

    Uwspółcześnienia:

    Zmiany leksykalne, w tym ortograficzne: centce > cętce; zmódz > zmóc.

    Pisownia łączna/rozdzielna: jakgdyby > jak gdyby.

    Fleksja: purpurowem > purpurowym; każdem > każdym; tem > tym; czem > czym.

    Interpunkcja, np.: kosz, pełen kwiatów > kosz pełen kwiatów

    Bolesław LeśmianŁąkaPonad brzegamiKleopatra

    1
    CiszaCiałoW budynkach, na schron dziwom skleconych naprędce[1],
    Ludzie z wosku w pośmiertnym zastygli nieładzie.
    Cisza, równa liczebnie tych milczków gromadzie,
    Skupia się w byle słońca zdrobniałego cętce.
    5
    Tkwią te ciała o woni zagrzanej gromnicy
    Na cokołach opiętych purpurowym suknem,
    Co jak mundur odświętny sztywnej tajemnicy,
    Zdradza pychę nicości każdym niemal włóknem.
    Żądni mąk swych pokazu ci ludzie, jak mary,
    10
    Powtarzają bez końca zwyczajem pokuty
    Zbrodnię, raz popełnioną[2], lub cud nie do wiary,
    Co ich wyzuł z istnienia, sam z śmierci wyzuty.
    Na jaw z grobu dobyci próbują swej siły
    W przybytku, który w słońca kąpie się kurzawie,
    15
    Jak szpital zmartwychwstałych, zwiedzany ciekawie
    Przez tych, co nie zdołali zmóc jeszcze mogiły.
    Korzystając z zachwianej przez żywych podłogi,
    Pożyczonym ku życiu mocują się ruchem,
    Strasząc dzieci obladłe i radując bogi[3],
    20
    Które bawią się wszelkim złudzenia okruchem.
    Wśród nich pięknem jaśnieje Egiptu królowa[4],
    Oszklona arką[5] dosyć dla cudów przestworną[6].
    SamobójstwoPiersi zdobne ma raną jak wiśnią potworną,
    W dłoni — kosz pełen kwiatów, w kwiatach wąż się chowa.
    25
    Ilekroć słodkim jadem wąż jej pierś oślini,
    Tylekroć oczy zmarłej znów się w świat odsłonią,
    Jak gdyby upojnego konania mistrzyni
    Łeb śmierci oswojonej pieściła swą dłonią.
    ŚmierćŚmierć się łasi do stóp jej, niby wierna służka,
    30
    Baczna na lada szepty i lada skinienia,
    I jej oczu śmiertelna w nieskończoność zmrużka[7]
    Jest tym tylko, czym dla nas chwila zamyślenia.
    Vanitas, Miłość, CiałoKocham to ciało chore, co tai w zadumie
    Czar tysiąca zmartwychwstań i śmierci tysiąca
    35
    I wie jeszcze coś więcej, niźli wiedzieć umie
    Duch, co tylko raz jeden o śmierć się roztrąca.
    Kocham dłoń, do wężowej nawykłą pieszczoty,
    Paznokcie, zabarwione wypłowiałym różem,
    Piersi, nigdy niesyte swej własnej zniszczoty[8],
    40
    I dwa zęby u wargi, pokalanej kurzem.
    Kocham pozór oddechu, co łamie pierś białą,
    Szat, zużytych na cuda, postrzępione kraje —
    I nie wiem, czybym pieścił skwapliwiej to ciało
    W chwili, kiedy umiera, czy też — zmartwychwstaje.

    Przypisy

    [1]

    W budynkach, na schron dziwom skleconych naprędce — muzeum figur woskowych Madame Tussauds (właśc. Marie Grosholtz, która przybyła do Anglii po rewolucji francuskiej) powstało w Londynie w XIX w. Na początku była to wystawa objazdowa. Jej pierwsze eksponaty stanowiły odlewy głów zgilotynowanych francuskich arystokratów. W 1835 r. otworzyła swoją pierwszą stałą wystawę w Londynie na Baker Street. [przypis edytorski]

    [2]

    Zbrodnię, raz popełnioną — jedną z ważniejszych atrakcji początków gabinetu figur woskowych była tzw. Komnata Horrorów (ang. Chamber of Horrors). Przedstawiała głowy ofiar francuskiej rewolucji oraz ówczesnych morderców. [przypis edytorski]

    [3]

    bogi — dziś popr. forma B. lm: bogów. [przypis edytorski]

    [4]

    Wśród nich pięknem jaśnieje Egiptu królowa — chodzi o Kleopatrę VII Filopator, Kleopatrę Wielką (69–30 p.n.e.), uznawaną za najpiękniejszą kobietę w ówczesnym świecie; po utracie władzy popełniła samobójstwo, wybierając śmierć od ukąszenia kobry. [przypis edytorski]

    [5]

    arka (daw.) — skrzynia. [przypis edytorski]

    [6]

    przestworny (daw.) — obszerny. [przypis edytorski]

    [7]

    zmrużka (neol.) — rzecz. utworzony od czas. mrużyć; mieć przymknięte oczy. [przypis edytorski]

    [8]

    zniszczota — zniszczenie. [przypis edytorski]