Spis treści

    1. Błądzenie: 1
    2. Ciało: 1
    3. Dusza: 1
    4. Erotyzm: 1
    5. Kaleka: 1 2 3 4
    6. Marzenie: 1 2
    7. Miłość: 1 2
    8. Nadzieja: 1
    9. Pożądanie: 1 2
    10. Przysięga: 1
    11. Rozczarowanie: 1
    12. Rozpacz: 1
    13. Śmierć: 1

    Uwspółcześnienia:

    Pisownia łączna/rozdzielna: jakgdyby > jak gdyby; zdaleka > z daleka; niema > nie ma.

    Fleksja: tem > tym.

    Interpunkcja, np.: i ducha wynurza z łachmanów i wyciąga paździory swych dłoni > i ducha wynurza z łachmanów, i wyciąga paździory swych dłoni; Wygrywał swoje skoczne ku niebu turkoty, — > Wygrywał swoje skoczne ku niebu turkoty,

    Inne zmiany: kochaj-że > kochajże.

    Bolesław LeśmianŁąkaPieśni kalekująceZaloty

    1
    KalekaNędzarz bez nóg, do wózka na żmudne rozpędy
    Przytwierdzony, jak zielsko do ruchomej grzędy,
    Zgroza bladych przechodniów i ulic zakała[1],
    Obsługując starannie brzemię swego ciała,
    5
    Kręci korbę, jak gdyby na lirze[2] w czas słoty
    Wygrywał swoje skoczne ku niebu turkoty —
    I nad brzegiem urwistym tęczowych rynsztoków
    Toczy się wraz z odbiciem zmydlonych obłoków,
    DuszaToczy się bałamutnie[3] do dziewki z podwórza,
    10
    Do przystani stóp bosych — i ducha wynurza
    Z łachmanów, i wyciąga paździory[4] swych dłoni
    Ku jej zębom śnieżystym, i tak mówi do niej:
    Kaleka, Pożądanie, Miłość«Kocham strzęp twojej błotem zbryzganej spódnicy,
    Kocham głośny twój oddech! Na całej ulicy
    15
    Ty jedynie mym ustom bywasz tak potrzebna!
    Wiem, że moja tęsknota, niby szkapa[5] źrebna[6],
    Wlekąc mię[7], wyda na świat płód nowych udręczeń.
    W tym mój tryumf, że jestem niestrudzony klęczeń[8]
    Twej krasy[9]! Kochajże mnie! Nuże[10] do pieszczoty!
    20
    Potwór błaga cię o nią! Przyjm[11] moje zaloty!
    Wnijdź[12] naga i bezwstydna w mej nędzy bezdomność
    I tak pieść, by wargami pożreć mą ułomność!»
    Ona mu się broni,
    A on mówi do niej:
    25
    Kaleka, Pożądanie, Nadzieja«Wszak musi ktoś pokochać to, co już się stało —
    I ten wózek męczeński, i korbę zbolałą,
    I żądzę w resztkach cielska, jak w zgliszczach, poczętą,
    I ten ochłap człowieka, co chce być przynętą!
    Odsłoń czar w mej brzydocie! Znijdź[13] z wyżyn do karła!
    30
    Bądź posłuszna mym dłoniom, jak ślepa lub zmarła!
    Erotyzm, CiałoZdołam być nieodparty, jako grzech i zguba,
    I potrafię wysiłkiem zmyślnego kadłuba[14]
    Zdobyć się na pieszczoty słodkie, jak czereśnie,
    Których dotąd nikt nigdy nie oglądał we śnie!»
    35
    Ona mu się broni,
    A on mówi do niej:
    «Małoż[15] ci pół człowieka, by stał się twym skarbem?
    PrzysięgaChcę być drogą ci raną, wiernym tobie garbem!
    Czyż próżni, którą nóg mych nieobecność tworzy,
    40
    Nie zapełni ból, miłość ni jęk mych bezdroży?
    MarzenieŚmiech mię bierze! O, gdybym ziemię nieobjętą
    Mógł uderzyć raz w życiu zdrową, silną piętą
    I widzieć, jak zdeptana pod stopą wygląda!
    Rozpacz, ŚmierćŚpieszno mi w nieskończoność! Wiem, że mnie pożąda
    45
    I bez wstrętu spożyje me łachy i żale.
    Kaleka, Miłość, MarzenieSą gdzieś dłonie mi chętne i usta — korale,
    Co od głów się przesuną w pieszczocie ochoczej
    Aż do stóp, których nie ma! Niech wóz się potoczy
    Na przełaj[16] — tam, gdzie właśnie ode mnie z daleka
    50
    Ktokolwiek, zwierz lub robak, na mą miłość czeka!»
    Ona mu się broni,
    A on w zaświat stroni,
    Rozczarowanie, BłądzenieOna go swoim czarem do bólu zachęca,
    A on patrzy, nie patrząc, i korbę pokręca,
    55
    I odjeżdża — odjeżdża — gdziekolwiek — pośpiesznie,
    Turkocząc i furkocząc, niezgrabnie i śmiesznie,
    Odjeżdża, kalekując[17], w poszukiwań znoje,
    W kraje przygód miłosnych, w wieczne niepokoje.

    Przypisy

    [1]

    zakała — osoba przynosząca wstyd. [przypis edytorski]

    [2]

    lira — instrument muzyczny szarpany. [przypis edytorski]

    [3]

    bałamutny (daw.) — uwodzicielski; zalotny. [przypis edytorski]

    [4]

    paździory — zdrewniałe części łodyg lnu lub konopi. [przypis edytorski]

    [5]

    szkapa — z politowaniem o koniu, zwłaszcza lichym, zabiedzonym. [przypis edytorski]

    [6]

    źrebna — tu: ciężarna klacz. [przypis edytorski]

    [7]

    mię (daw.) — mnie. [przypis edytorski]

    [8]

    klęczeń (neol.) — wielbiciel. [przypis edytorski]

    [9]

    krasa — uroda. [przypis edytorski]

    [10]

    nuże — okrzyk oznaczający poganianie: dalej, szybciej. [przypis edytorski]

    [11]

    przyjm — dziś popr.: przyjmij. [przypis edytorski]

    [12]

    wnijść (daw.) — wejść. [przypis edytorski]

    [13]

    znijść (daw.) — zejść. [przypis edytorski]

    [14]

    kadłub — ciało, tułów. [przypis edytorski]

    [15]

    małoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]

    [16]

    na przełaj — najkrótszą drogą. [przypis edytorski]

    [17]

    kalekować (neol.) — być kaleką. [przypis edytorski]