Spis treści

    1. Los: 1
    2. Strach: 1
    3. Śmierć: 1 2

    Uwspółcześnienia: pisownia łączna „niema” zamieniona na rozdzielną, ubezdźwięcznienie „nizki” z->s.

    HoracyPieśń III, 1 (Odi profanum vulgus et arceo…)O próżnościach światatłum. Lucjan Siemieński

    1
    Nie cierpię gminu[1]; precz niepoświęcony!
    Ucisz się — wnet tu nieznana popłynie
    Oda. Jam kapłan Muzy, jam natchniony,
    Śpiewam mołojcom[2] i dziewic drużynie.
    5
    Nad ludem twardzi panują królowie,
    A królów Jowisz[3] powściąga prawicą;
    Jak raz Gigantów[4] starł butne pogłowie[5],
    Tak światem trzęsie ócz[6] swych błyskawicą.
    Jednym się trafia sadzić dłuższe rzędy
    10
    Drzew niźli drugim; ów z zapałem śpieszy
    Na Marsopolu[7] zdobyć pierwsze względy;
    Tego, gdy dobre imię zyskał, cieszy;
    Śmierć, LosÓw rad, im więcej klientów nazbiera.
    Lecz śmierć to wszystko równa: gdy w głębokiej
    15
    Urnie, mieszając losy, nie przebiera;
    Wielkim lub niskim ciska swe wyroki!
    Komu nad karkiem już wisi miecz goły,
    W smak mu nie pójdą sykulskie[8] łakotki;
    Nie uśpi świegot ptaszków go wesoły,
    20
    Ani dźwięk lutni ukołysze słodki.
    Od niskiej strzechy biednego rolnika
    Sen nie ucieka; znajdzie go na łące
    Pod drzew sklepieniem, nad brzegiem strumyka
    W Tempe[9], gdzie wieją zefiry chłodzące.
    25
    Kto poprzestaje na samej potrzebie,
    Ten się nie boi zhukanych mórz grozy,
    Czy Arktur[10] z burzą spuszcza się po niebie,
    Czy sprowadzają wiatr wschodzące Kozy[11].
    Ani się skarży, gdy grad mu wytłucze
    30
    Piękne winnice; a drzewa w ogrodzie
    Przez ciężkie mrozy ucierpią lub tucze;
    A on ucierpi w corocznym dochodzie.
    Pan wielki ziemią znudzon, co mu rodzi,
    Nawet to morze połyka oczyma:
    35
    Z majstry, z czeladzią olbrzymi wał grodzi,
    Że nawet ryba pływać już gdzie nié ma.
    Śmierć, StrachLecz z czarną troską chodzi on jak struty —
    Gdzie bądź się ruszy, tuż za nim śmierć blada:
    Ona na okręt miedzią wskróś okuty
    40
    Wsiądzie, i konno gdy jedzie, z nim wsiada.
    Nic cię nie broni od tych trwóg napaści
    Ni marmur z Frygii[12], ni blaski purpury,
    Ni Achmenowe[13] woniejące maści,
    Ni rozweseli falern[14], gdyś ponury.
    45
    Mamże budzące zazdrość kolumnady
    Lub nowym stylem wznosić atrium[15] pyszne?
    Mamże za złota zgryźliwe pokłady
    Mieniać[16] sabińskie[17] ustrońko zaciszne?

    Przypisy

    [1]

    gmin — ludzie z niższych warstw społecznych. [przypis edytorski]

    [2]

    mołojcy — młodzieńcy, młodzi mężczyźni. [przypis edytorski]

    [3]

    Jowisz (mit. rzym.) — najwyższe bóstwo rzymskiego panteonu, bóg nieba, światła, dnia i pioruna, odpowiednik gr. Zeusa. [przypis edytorski]

    [4]

    Giganci (mit. gr.) — spokrewniony z bogami szczep dzikich olbrzymów, który przegrał walkę z nimi o władzę nad światem. [przypis edytorski]

    [5]

    pogłowie — tłum, ogół przedstawicieli. [przypis edytorski]

    [6]

    ócz — dziś popr.: oczu. [przypis edytorski]

    [7]

    Marsopol — Pole Marsowe, równina poświęcona bogowi wojny Marsowi, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym; odbywały się na niej m.in. zebrania ludowe komicjów centurialnych, wybierające urzędników. [przypis edytorski]

    [8]

    sykulskie — sycylijskie. [przypis edytorski]

    [9]

    Tempe — wąwóz w Grecji, w pobliżu góry Olimp. [przypis edytorski]

    [10]

    Arktur — najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza. [przypis edytorski]

    [11]

    Kozy (astr.) — właśc. Koźlątka, łac. Haedi: grupa trzech małych gwiazd w gwiazdozbiorze Woźnicy (w obecnej terminologii: Epsilon Aurigae, Zeta Aurigae i Eta Aurigae), w pobliżu najjaśniejszej gwiazdy tego gwiazdozbioru, Kapelli (łac. Capella: koza), kojarzonej z mityczną kozą Amalteą, która wykarmiła małego Zeusa; pojawienie się na nocnym niebie Koźląt, następujące w połowie października, zwiastuje nadejście pory wiatrów i burz. [przypis edytorski]

    [12]

    Frygia — kraj w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]

    [13]

    Achmenowe — dziś popr. achemenidzkie, od nazwy perskiej dynastii Achemenidów; tu: perskie. [przypis edytorski]

    [14]

    falern — mocne, złociste wino włoskie, cenione przez starożytnych Rzymian. [przypis edytorski]

    [15]

    atrium (łac.) — wewnętrzny dziedziniec lub centralne pomieszczenie w rzymskim domu. [przypis edytorski]

    [16]

    mieniać — wymieniać, zamieniać. [przypis edytorski]

    [17]

    sabiński — przym. od: Sabinum, wiejska posiadłość Horacego otrzymana od Mecenasa; ok. 50 km od Rzymu. [przypis edytorski]