DNX
DNP
3MPBLB
Borowski, Tadeusz
Utwory drobne
2023-01-09
Publikacja zrealizowana w ramach biblioteki Wolne Lektury (wolnelektury.pl).
xml
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/borowski-utwory-drobne/
pol
Fundacja Nowoczesna Polska
Domena publiczna - Tadeusz Borowski zm. 1951
2022
Tadeusz Borowski, Pożegnanie z Marią i inne opowiadania, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1961.
Opowiadanie
Współczesność
Epika
text
Czabator, Marianna
Kopeć-Gryz, Aleksandra
Choromańska, Paulina
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/borowski-kwoka/
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/borowski-rekord/
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/borowski-swiat-jako-lewa-noga-psa/
https://wolnelektury.pl/katalog/lekturaborowski-pewien-zolnierz/
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/borowski-siedem-triumfow-sprawiedliwosci/
Współczesność
https://redakcja.wolnelektury.pl/media/cover/use/7267.jpg
Wojna, Henri Rousseau, domena publiczna
http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/7267/
https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/borowski-utwory-drobne.pdf
ISBN-978-83-288-6897-7
ISBN
application/pdf
https://wolnelektury.pl/media/book/epub/borowski-utwory-drobne.epub
ISBN-978-83-288-6898-4
ISBN
application/epub+zip
https://wolnelektury.pl/media/book/mobi/borowski-utwory-drobne.mobi
ISBN-978-83-288-6899-1
ISBN
application/x-mobipocket-ebook
Opowiadania autorstwa Tadeusza Borowskiego stanowią trudną lekturę. Związane jest to nie tylko ze stylistyką tej prozy, która jest oszczędna w słowach, lecz wymagająca, ale również z gorącą polemiką na temat twórczości autora, którą podjęli literaci tworzący w tożsamym czasie oraz krytycy i badacze.
W zbiorze opowiadań Tadeusza Borowskiego Utwory drobne znalazły się następujące tytuły: Kwoka, Rekord, Świat jako lewa noga psa, Pewien żołnierz oraz Siedem triumfów sprawiedliwości. Pierwsze trzy pochodzą z wydanego w 1949 roku cyklu Opowiadania z książek i gazet, a początkowo drukowane były w dzienniku ,,Rzeczpospolita". Kolejne, Pewien żołnierz, zostało opublikowane w zbiorze Pewien żołnierz. Opowieści szkolne z 1947 roku, którego inspiracją były przeczytane przez Borowskiego wypracowania uczniów na temat ,,Jak uczyłem się podczas okupacji". Opowiadanie Siedem triumfów sprawiedliwości nie weszło w skład żadnej kompozycji.
Tadeusz Borowski urodził się w 1922 roku w ukraińskim Żytomierzu. Studiował na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. W 1943 roku został aresztowany i umieszczony najpierw w obozie Auschwitz, a później w Dachau. Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do której wstąpił w 1948 roku --- wierzył w ideę ustroju komunistycznego. Zmarł śmiercią tragiczną 3 lipca 1951 roku.
Opowiadania Borowskiego należą do tak zwanej literatury faktu --- ich inspirację stanowił osobisty bagaż doświadczeń autora, którego dorosłe życie przypadło na czas okupacji niemieckiej, a następnie odbudowy kraju po latach wojny. Również w dzieciństwie los go nie oszczędzał --- został rozdzielony z rodzicami dotkniętymi represjami władzy radzieckiej. Zaznał głodu i samotności.
Autor opisuje bohaterów swych opowiadań jedynie na podstawie tego, co można zauważyć gołym okiem --- ich zachowania, wyglądu, gestów, relacji z innymi osobami. Nie analizuje ich myśli ani uwarunkowań psychicznych, stoi z boku. Stosuje podejście behawiorystyczne. Borowski posługuje się zwięzłym, surowym językiem; unika długich, rozbudowanych opisów. W jego opowiadaniach na próżno szukać motywów martyrologicznych, dostrzega się w nich egzystencjalizm. Głównymi bohaterami większości opowiadań ze zbioru Utwory drobne Borowski uczynił osoby powszechnie znane: wdowę po faszystowskim przywódcy Benito Mussolinim, zbrodniarkę wojenną Ilse Koch oraz naczelnego lekarza Trzeciej Rzeszy Karla Brandta.
W Opowiadaniach z książek i gazet Borowski stosuje całkowicie odmienną narrację aniżeli w swych wcześniejszych utworach ukazanych w tomie Pożegnanie z Marią: miejsce bohatera-narratora Tadka zajmuje narrator zewnętrzny, bezosobowy. Autor sporo uwagi poświęca rozważaniom nad wybranymi nurtami filozoficznymi, przywołując ich znanych przedstawicieli. Nawiązuje do zdobyczy nauki i podkreśla, że często były one wykorzystywane do haniebnych czynów: ,,fizyka dała bombę atomową, chemia --- cyklon, który truł miliony ludzi".
Z Utworów drobnych Tadeusza Borowskiego płynie przesłanie, że podwaliny wszystkich totalitarnych i nacjonalistycznych ideologii zostały stworzone przez naszą cywilizację.