Adam Asnyk

Z obcych stron
VIII. Trimurti





P. Karolowi Potkańskiemu

Przed pagodą trójgłowe bezkształtne bożyszcze…
Pod niem zaś napis: «Stwarzam, utrzymuję, niszczę».
Troje głów i sześć ramion splątanych przedemną
Przykuwa myśl potęgą zagadkową, ciemną…
Zarazem mnie odpycha i nęci i drażni
Ów fantastyczny utwór dzikiej wyobraźni.
Gdy tak stoję i wlepiam nieruchome oczy
W bóstwo, co wciąż mi rośnie i ogromem tłoczy;
Jakby duch, siwy bramin zjawia się nieznacznie
I zagadkową postać tak objaśniać zacznie:
«Ta głowa, co w pośrodku, to przedwieczny Brahma,
Najwyższa osobowość, moc duchowa sama,
Bóg słońca poza światem, który z swego łona,
Świadomy celu, wywiódł wszech bytów nasiona.
Ta twarz druga, to Wisznu: wyobraża władzę
Utrzymującą cały wszechświat w równowadze,
Bóg rozlany w naturze i będący zatem
Jednocześnie i Bogiem i samym wszechświatem.
A twarz trzecia, to Sziwa, potęga złowroga
Ślepych zniszczeń: to wszechświat pojęty bez Boga,
Co bezcelowo próchnem istnienia wciąż świeci
I nieczuły na mękę, pożera swe dzieci.
Te wszystkie trzy pojęcia w nieustannej bójce
Stanowią razem jednę, nierozłączną trójcę,
Uzmysłowiony symbol, ciosany niezdarnie,
Tej mocy, której ludzki umysł nie ogarnie».




-----
Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl.
Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/asnyk-z-obcych-stron-viii-trimurti/.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury.

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/
Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Tekst opracowany na podstawie: Adam Asnyk, Pisma, tom III, wydanie nowe zupełne, w układzie i z objaśnieniami F. Hoesicka, nakładem Księgarni F. Hoesicka, Warszawa 1924.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl) na podstawie tekstu dostępnego w serwisie Wikiźródła (http://pl.wikisource.org).