Spis treści

Adam AsnykPrzodownikom

Słudzy prawdy i prawdy czciciele,

Kochankowie Izys zasłoniętej!

Wam się godzi wzrok zatapiać śmiele

W ciemnych głębin kuszące odmęty.

Wam, dążącym wciąż do światła, w górę,

Na rozdrożach zabłąkać się wolno,

Schodzić na dół, w przepaści ponure,

I pierś krwawić wędrówką mozolną.

Choć się który w podziemia zapuści,

Tracąc z oczu jasny strop błękitu,

Wyjdzie cało z straszliwej czeluści

I podąży znów dalej do szczytu.

Wy możecie zstępować bez trwogi,

Gdzie noc, groza i zwątpienie mieszka,

I piekielne nie zwiodą was bogi,

Bo do światła wiedzie wasza ścieżka.

Lecz gdy macie wieść za sobą tłumy,

Których myśli biegły dotąd nisko,

Nie szukajcie w tem dla siebie dumy,

Że umiecie kroczyć przez urwisko.

Nie prowadźcie na spadziste tory,

Gdzie się czasem nawet mężni chwieją,

A gdzie lud ten zmęczony i chory,

Raz na zawsze żegna się z nadzieją;

Nie wskazujcie tej bezdennej próżni,

Po nad którą stopa się zawiesza…

Jej widoku nie zniosą podróżni,

I nie zdoła przejść bezkarnie rzesza.

Więc jak dobrzy czynią przewodnicy,

Grunt im twardy ukażcie pod nogą,

I oparcie dla trwożnej źrenicy,

Aby w drodze nie zgubić nikogo!