Adam Asnyk Pierwiosnki Dziewczę pierwiosnki zbierało, Wesołe piosnki śpiewało, A głos jej płynął po rosie W dalekim ginął rozgłosie. Śpiewała o młodym maju, Co się przechadza po gaju; Jak zima przed nim ucieka, A on jej grozi z daleka, Rozrzuca jasność i kwiecie I tak króluje na świecie. Śpiewała o tej młodzieży, Co się dziś bawi w żołnierzy; Jak ją widziała po błoniu Przelatującą na koniu; Za co się bije, to nie wie, Lecz dobrze życzy jej w śpiewie A dalej o Matce Boskiej, Co się zjawiła wśród wioski, I ludek ciemny poucza, Co mu najbardziej dokucza, I kto dla niego jest wrogiem, I kto odpowie przed Bogiem. Śpiewała dalej, że z czasem Stanie lud cały pod lasem, I pożałuje te dziatki, Co giną, jak ścięte kwiatki, Jako pierwiosnki narodu Zawcześnie zeszłe wśród lodu; Lecz przecie śniegi roztają, Sioła się kwieciem umają, I lud jak ze snu zbudzony Stanie dla kraju obrony I w wielką zebrany chmarę, Pociągnie za kraj i wiarę. Kiedy tak śpiewa, z za krzaków Wypada sotnia kozaków, I woła oficer dziki: «Dziewczyno, gdzie buntowniki? Pokaż nam drogę, dziewczyno, Niech te psy marnie wyginą! » «Bóg cię ukarze moskalu» — Odpowie dziewczyna w żalu, «Że na krew ludzką tak chciwy Krwią zlewasz spokojne niwy, I smutne kładziesz pokosy Zabitych na leśne wrzosy… Ja nie wiem, co to za jedni, Lecz znałam w wiosce sąsiedniej Matki okryte żałobą, Więc ich nie zdradzę przed tobą». Słysząc to starszy z siepaczy, Dobył janczarki kozaczej, I kulą posłał jej z dala Odpowiedź godną Moskala. A twarz dziewczyny pobladła, U stóp leszczyny upadła, Krwią się pierwiosnki oblały, Na ustach piosnki skonały. ----- Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl. Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/asnyk-pierwiosnki/. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury. Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur. Ten utwór jest w domenie publicznej. Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/ Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/ Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki. Tekst opracowany na podstawie: Adam Asnyk, Pisma, tom III, wydanie nowe zupełne, w układzie i z objaśnieniami F. Hoesicka, nakładem Księgarni F. Hoesicka, Warszawa 1924. Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl) na podstawie tekstu dostępnego w serwisie Wikiźródła (http://pl.wikisource.org). Redakcję techniczną wykonała Paulina Choromańska, natomiast korektę utworu ze źródłem wikiskrybowie w ramach projektu Wikiźródła.