Spis treści

      Adam AsnykPierwiosnki

      1
      Dziewczę pierwiosnki zbierało,
      Wesołe piosnki śpiewało,
      A głos jej płynął po rosie
      W dalekim ginął rozgłosie.
      5
      Śpiewała o młodym maju,
      Co się przechadza po gaju;
      Jak zima przed nim ucieka,
      A on jej grozi z daleka,
      Rozrzuca jasność i kwiecie
      10
      I tak króluje na świecie.
      Śpiewała o tej młodzieży,
      Co się dziś bawi w żołnierzy;
      Jak ją widziała po błoniu
      Przelatującą na koniu;
      15
      Za co się bije, to nie wie,
      Lecz dobrze życzy jej w śpiewie
      A dalej o Matce Boskiej,
      Co się zjawiła wśród wioski,
      I ludek ciemny poucza,
      20
      Co mu najbardziej dokucza,
      I kto dla niego jest wrogiem,
      I kto odpowie przed Bogiem.
      Śpiewała dalej, że z czasem
      Stanie lud cały pod lasem,
      25
      I pożałuje te dziatki,
      Co giną, jak ścięte kwiatki,
      Jako pierwiosnki narodu
      Zawcześnie zeszłe wśród lodu;
      Lecz przecie śniegi roztają,
      30
      Sioła się kwieciem umają,
      I lud jak ze snu zbudzony
      Stanie dla kraju obrony
      I w wielką zebrany chmarę,
      Pociągnie za kraj i wiarę.
      35
      Kiedy tak śpiewa, z za krzaków
      Wypada sotnia kozaków,
      I woła oficer dziki:
      «Dziewczyno, gdzie buntowniki?
      Pokaż nam drogę, dziewczyno,
      40
      Niech te psy marnie wyginą! »
      «Bóg cię ukarze moskalu» —
      Odpowie dziewczyna w żalu,
      «Że na krew ludzką tak chciwy
      Krwią zlewasz spokojne niwy,
      45
      I smutne kładziesz pokosy
      Zabitych na leśne wrzosy…
      Ja nie wiem, co to za jedni,
      Lecz znałam w wiosce sąsiedniej
      Matki okryte żałobą,
      50
      Więc ich nie zdradzę przed tobą».
      Słysząc to starszy z siepaczy,
      Dobył janczarki kozaczej,
      I kulą posłał jej z dala
      Odpowiedź godną Moskala.
      55
      A twarz dziewczyny pobladła,
      U stóp leszczyny upadła,
      Krwią się pierwiosnki oblały,
      Na ustach piosnki skonały.